Dit stukje heb ik twee jaar (?) geleden geschreven voor een website die WauwOnline heette. Helaas bestaat de website niet meer, maar ik heb mijn stukjes nog wel bewaard, waaronder dus deze.
Zij of hun?
Het is steeds vaker te horen. Niet alleen op straat, maar ook op tv. De één gruwelt ervan en begint meteen te verbeteren, de ander kan het niet veel schelen. En onlangs was er een discussie over gaande: Het gebruik van ‘hun’ als onderwerp. Bijvoorbeeld: ‘Hun hebben gelopen’. Wat in correct Nederlands ‘Zij hebben gelopen’ moet zijn. Maar omdat de meeste mensen ‘hun’ gebruiken, vinden onderzoekers van de Radboud Universiteit in Nijmegen dat dit niet fout is en een algemeen gebruik zou moeten worden.
Als argument voor het algemeen gebruik van ‘hun’ als onderwerp wordt gegeven dat taal zich ontwikkelt. Bovendien zou ‘hun’ ook makkelijker zijn, want dat kan alleen maar personen aangeven, terwijl ‘zij’ ook dingen kunnen zijn. Dat is handiger voor mensen die Nederlands als tweede taal hebben. Ja, Nederlands is niet de makkelijkste taal. We hebben geen naamvallen zoals in het Duits. En we hebben woorden als ‘gezellig’ en ‘hè’ die niet te vertalen zijn. Maar moeten we daarom de taal gaan versimpelen en taalverloedering toelaten? In Groot-Brittannië schaffen ze toch ook niet the present perfect en the present simple af, zodat wij minder moeite met het Engels hebben?
Er zullen altijd mensen zijn die ‘Hij is groter als mij’ zeggen of niet weten hoe ze ‘sowieso’ moeten schrijven. Om dit proberen tegen te gaan, kan er beter meer uren Nederlands worden gegeven op de middelbare school en vervolgstudies dan de taal aan te passen aan mensen die het fout doen. Bovendien is het gebruik van ‘hun hebben’ spreektaal. Er zit een grote kloof tussen spreek- en schrijftaal. Dat is niet erg, zolang het elkaar maar niet beïnvloedt, wat men nu wel wil gaan doen.
Misschien is het over twintig jaar fout om ‘Zij zijn geweest.’ te zeggen en wordt je dan verontwaardigd ‘Hun!’ toegesnauwd. Denk dan nog eens met weemoed terug aan deze tijd, toen ‘zij’ de hoogste bieder was en de grammatica nog moeilijk.
(Er was toen ook nog een hele discussie over de eerste zin van de laatste alinea of het ‘wordt’ of ‘word’ is, maar zelf denk ik met een t, omdat je kan zeggen: je wordt verontwaardigd toegesnauwd.
Ik weet het eerlijk gezegd niet meer. Ik lag in bed en toen zat ik erover na te denken. Ik denk dat ‘je’ toch geen onderwerp is, maar ‘iets’ wordt je toegesnauwd, dus dan is het alsnog met een t toch?)