Categorie: Gedachten

Gooi het maar in de prullenbak

‘Als je een schuldgevoel hebt, dan moet je een briefje pakken en daar “schuldgevoel” op schrijven. Dan koop je een prullenbak bij de Hema en gooi je het briefje erin. Weg schuldgevoel!’
Dat zei mijn docent theateranalyse een keer tijdens college. Nee, ik weet ook niet meer wat de relevantie ervan was. Waar het om gaat, is dat er zoiets bestaat als een schuldgevoel. Maar waarom? Wat voor doel heeft het of heeft het überhaupt geen zin om je schuldig te voelen?

Als je een schuldgevoel hebt, dan ben je ergens schuldig aan, toch? Zo logisch is het echter niet. De vraag is: wie bepaalt of iemand schuldig is? Ben jij dat zelf of degene die je denkt onrecht aan te hebben gedaan? En wat is de grens, wanneer zou je je wel schuldig moeten voelen en wanneer niet?
Soms voelen mensen zich schuldig zonder dat daar een goede reden voor is of zonder dat iemand ze iets verwijt. Een voorbeeld: Ouders kunnen zich schuldig voelen dat ze te weinig tijd aan hun kinderen besteden, terwijl die kinderen daar misschien niet eens mee zitten. Vaak zijn de mensen die zich de hele tijd schuldig voelen, erg onzeker over zichzelf. Ze houden zich te veel bezig met wat andere mensen van hen denken en voelen zich schuldig zonder reden.

Ik denk zelf dat het schuldgevoel een teken is van zelfinzicht en de wil om jezelf te verbeteren. Je ziet in dat je iets verkeerds hebt gedaan en wilt dat ook goed maken (excuses aanbieden). Als je bovendien aan de ander kenbaar maakt dat je een schuldgevoel hebt, dan zal die ander ook eerder geneigd zijn je excuses te accepteren.

Schuldgevoel is niet per definitie slecht. Het is een teken van altruïsme, maar soms slaan mensen er te ver in door. In dat geval zou ik doen wat mijn docent al zei: weg ermee!

Identiteiten in Jersey Shore

Ik weet niet of je wel eens naar Jersey Shore hebt gekeken. Ik moet bekennen, ik wel, een enkele keer. Het is op zichzelf natuurlijk een niet zo diepgaand programma (het gaat over zogeheten Guido en Guidettes, die veel drinken en veel seks hebben), maar aan de hand van dat begrip Guido/Guidettes kun je er wel serieus over na denken. Guido’s en Guidettes (het is slang) zijn Italiaanse Amerikanen, veelal uit de lagere klassen van de maatschappij, die hun tijd voornamelijk spenderen onder de zonnebank en in clubs. Waar het mij gaat, is het aspect van Italiaans-Amerikaans zijn.

Amerika is een land van veel etnische achtergronden. Iedereen is wel half-dit of half-dat, maar nooit honderd procent Amerikaans. Toch bestaat er zoiets als de typische Amerikaanse cultuur (die overigens ook gevormd is door dat begrip van multiculturaliteit). Denk maar aan McDonald’s, de talkshows of het gegeven dat ze voor elke afstand de auto pakken. Wat ik me afvraag is hoe dat voelt om Italiaans-Amerikaans te zijn. Aan de ene kant ben je Amerikaans, want je woont in de VS en bent daar opgegroeid. Aan de andere kant ben je Italiaans en opgevoed (neem ik aan) met de normen en waarden van dat land. Maar je woont niet in Italië, je kunt waarschijnlijk geeneens Italiaans spreken, op woordjes als ‘ciao’ en ‘arrivederci’ na. Als jij naar Italië gaat, dan ben je het zwarte schaap. Je bent niet volledig Italiaans, je kent niet alle culturele uitingen van dat land. Bovendien heb je een Amerikaanse achtergrond. Is er sprake van een identiteitscrisis?
De vraag is: ben je in Amerika ook een outsider? Je bent niet volledig Amerikaans. Of wel? Want is niet juist het typische aan het Amerikaans-zijn dat je niet volledig Amerikaans bent? Bestaat er dan wel of niet zoiets als de Amerikaanse identiteit (volgens Maxima waarschijnlijk niet, want die vond dat de Nederlandse identiteit ook niet bestond), omdat iedereen een andere achtergrond heeft of maakt dat juist de Amerikaanse identiteit tot de Amerikaanse identiteit?

Ik ben het met Maxima eens. Er bestaat niet zoiets als dé Nederlandse identiteit, dus dé Amerikaanse identiteit bestaat ook niet. In Amerika is de diversiteit aan culturele achtergronden daarbij zo groot, groter dan in Nederland, waardoor er van die identiteit geen sprake kan zijn. Natuurlijk, er zijn een aantal kenmerken die je kan geven aan de Amerikaanse identiteit, maar dat hoeft niet voor elke Amerikaan te gelden.

Hoe denk jij erover en hoe zou jij jouw (Nederlandse) culturele identiteit definiëren?